De krachtige wisselwerking tussen mode en geur

In zijn roman Perfume: The Story of a Murderer uit 1985 stelt Patrick Süskind dat "hij die over geur heerste, heerste over de harten van de mensen". Dat is een krachtig sentiment - maar het is vooral waar wanneer het in de context van mode wordt geplaatst. De bijtende aura van civet die te ruiken is aan de draden van courtisane jurken; de subtiele geur van Fracas die kleeft aan de kleding van wijlen de grote Isabella Blow; de gouden allure van een zeker nummer vijf in zijn kubistische glazen fles. Al duizenden jaren lang combineert de mensheid haar sartoriale selecties met geuren voor een maximale impact - maar in de afgelopen eeuw heeft het een nieuwe rol gevonden: het begeleiden van onze harten en geesten door de ervaring van mode.

"Hij die de geur regeerde, regeerde de harten van de mensen" - Patrick Süskind

Meester parfumeur Roja Dove legt uit: "In tegenstelling tot mode en de natuur, houdt geur geen rekening met leeftijd, kleur en uitzicht. Naarmate we ouder worden en ons lichaam langzaam en onvermijdelijk aftakelt, begint onze huid de waarheid te schreeuwen, hoe hard we ook proberen haar het zwijgen op te leggen. Ze kan ons veranderen in verleiders of verleidsters en ons meevoeren naar een etherisch rijk van herinneringen en sensaties." Wat een krachtig hulpmiddel dus voor een ontwerper om naast naald en draad te hebben; hier verkennen we drie van de grootste voorbeelden van modeontwerp in combinatie met olfactorische ervaring.

Het onnavolgbare succes van Chanel No. 5
De kracht van de relatie tussen mode en parfum is het duidelijkst te zien bij Chanel No. 5, de geur die Ernest Beaux in 1920 ontwikkelde voor Gabrielle Chanel. Versmolten met de geur van een dozijn meirozen, duizend jasmijnbloemen en 77 aldehyden, was No. 5 de geur die werd gekozen nadat Chanel een selectie genummerde flacons had gekregen. Het betekende een verandering in de houding ten opzichte van parfum vanaf het moment dat het haar neusgaten binnenkwam; het doorbrak het meer gebruikelijke gebruik van een enkelbloemige geur (werd beschouwd als vrouwelijk) of een muskusgeur (werd geassocieerd met prostitutie). Of ze het nu in de atmosfeer van een etentje in Cannes sproeide zodat "alle vrouwen die langs onze tafel liepen stopten en de lucht opsnoven," of haar assistente in dienst nam om in de lobby van haar kantoor te sproeien, Chanel en No. 5 raakten onverbiddelijk met elkaar verweven. Coco zou haar collecties voortaan op de 5e van de maand tonen, als eerbetoon aan dat nu iconische flaconnummer.

De Macabere Herinnering van Fracas
"Een parfum brengt momenten in ons leven terug in levendige, glorieuze technicolour", legt Roja Dove uit. "Het heeft het vermogen om een glimlach op onze lippen te toveren of tranen uit onze ogen te laten springen; het kan ons zowel afstoten als aantrekken." Voor Lee McQueen was Fracas van Robert Figuet - de geur die vaak de anti-No. 5 wordt genoemd - een macabere herinnering aan zijn dierbare vriendin Isabella Blow. Of het nu ging om het overgieten van haar brieven met de geur, of het branden van Fracas-geparfumeerde kaarsen van Anna Wintour in haar huis, degenen die Blow omringden hebben ongetwijfeld een onverbrekelijke band gesmeed tussen de vrouw en de geur; Detmar Blow herinnert zich zelfs dat "Issie eens tegen Stella Tennant zei: 'Als ik je beroemd maak, wil ik een fles van mijn favoriete parfum'. Er kwam een fles Fracas aan." Voor McQueen's show La Dame Bleue, een klaagzang na haar zelfmoord, werd de showruimte overspoeld met het parfum, met flessen in roze dozen op de stoelen voor de gasten. Dit was Isabella in absentia - en een ontroerend eerbetoon van een dierbare kameraad.

The Emotive Storytelling of Tralala
Meadham Kirchhoff zijn nog een paar ontwerpers die de dramatische impact erkennen die het ruiken van een show kan hebben - hoewel ze hebben verklaard dat hun benadering "minder verbonden is met het idee van herinnering dan met het idee om mensen iets te laten voelen". De veelvuldige samenwerking met Penhaligon's parfum fungeerde inderdaad als een manipulatief hulpmiddel binnen hun presentaties, waardoor de fascinatie voor het vertellen van verhalen, die hun creatieve output voedde, werd versterkt. In samenwerking met Bertrand Duchaufour, die tijd doorbracht in de oude ontwerpstudio van het duo in Oost-Londen, creëerden ze Tralala: een geur die de lucht van de turbinehal van Tate Modern zou parfumeren voor hun A/W14-show. Met hartnoten van leer, wierook en anjer weerspiegelde het de fantastisch hedonistische creaties van de ontwerpers - en zorgde het voor een niet-sociale toevoeging aan het aanbod van de beruchte tech-antagonisten. "Geuren volgen niet echt dezelfde cyclus als mode. Elk nieuw parfum vervangt niet een ander, ouder parfum, maar is eerder een toevoeging", legt de CEO van Penhaligon's uit. En als er één filosofie is die Meadham Mirchhoff kenmerkt, dan is het wel het idee om tradities uit de industrie links te laten liggen ten gunste van het creëren van iets nieuws.